ΕΝΤΥΠΩΣΕΙΣ…
Από τη σημερινή μας επίσκεψη στο Ίδρυμα της Αικατερίνης Λασκαρίδη και τη συμμετοχή μας στο πρόγραμμα για την 28η Οκτωβρίου, μου έκαναν πολλά πράγματα εντύπωση. Πρώτα απ΄όλα, με ευχαρίστησε η φιλοξενία που μας προσέφερε το Ίδρυμα, καθώς οι άνθρωποι του μας υποδέχτηκαν εγκάρδια και μας έδωσαν το δικαίωμα ξενάγησης σε όλο το χώρο τους. Εκεί έμεινα άναυδος από τη βιβλιοθήκη του ιδρύματος η οποία κάλυπτε όλους σχεδόν τους τοίχους των δωματίων και φιλοξενούσε, όπως μας είπε η ξεναγός, βιβλία διασήμων Ελλήνων και ξένων συγγραφέων και τα οποία τους είχαν δωρίσει άνθρωποι υψηλής κοινωνικής θέσης, άνθρωποι των γραμμάτων και των τεχνών.
Από την άλλη πλευρά, κατάλαβα το πώς είχαν τα πράγματα στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Είδα εικόνες που με μετέφεραν σε εκείνη την εποχή και κατάλαβα τι σημαίνει πραγματικά «εμπόλεμη κατάσταση». Συνειδητοποίησα το πλήθος των νεκρών, όταν έμαθα ότι κατά τη διάρκεια του πολέμου έχασαν τη ζωή τους πάνω από 100 εκατομμύρια άνθρωποι και ότι ο πληθυσμός της Ελλάδας, μέσα σε 4 χρόνια είχε μειωθεί κατά σχεδόν 1 εκατομμύριο. Συγκλονίστηκα από το γεγονός ότι εκείνη την εποχή οι γονείς τόσο στην Ελλάδα όσο και στις άλλες χώρες επέτρεπαν ή καλύτερα προέτρεπαν τα παιδιά τους από την ηλικία των 11 να πάρουν μέρος στην αντίσταση προκειμένου να ελευθερώσουν την πατρίδα τους, χωρίς να φοβούνται αν αυτά σκοτωθούν κι αυτό γιατί έβαζαν την ελευθερία πάνω απ΄όλα.
Ολόκληρο αυτό το πρωινό στον Πειραιά ήταν μια αποκάλυψη και το πρόγραμμα που παρακολουθήσαμε, πιστεύω πως θα έπρεπε να το δουν όλοι οι μαθητές γιατί μέσα σε μιάμιση ώρα μάθαιναν, έβλεπαν ζωντανά και ένιωθαν τους αγώνες της πατρίδας μας και το δράμα που κρύβεται πίσω από κάθε πόλεμο.
ΜΑΝΩΛΗΣ ΧΑΛΒΑΔΑΚΗΣ, Γ6
Ξεχωριστή μέρα η σημερινή, καθώς η Γ΄ Γυμνασίου του σχολείου μας επισκέφτηκε το Ίδρυμα Λασκαρίδη,επιχειρώντας με τον πιο ενδιαφέροντα τρόπο μια συνάντηση του παρόντος με το παρελθόν, έχοντας ως οδηγό το εκπαιδευτικό πρόγραμμα /αφιέρωμα στην 28η Οκτωβρίου"Το καθήκον της Μνήμης. Όταν το παρελθόν συναντά το παρόν".
Αποσπάσματα από κινηματογραφικές ταινίες, λογοτεχνικά κείμενα, μουσική και τραγούδια συνδυάστηκαν εντυπωσιακά και αποτύπωσαν τα γεγονότα του πολέμου ανασύροντας μνήμες λαών που έζησαν τη φρικαλεότητά του.
Κορυφαίο σημείο της συνάντησής μας αποτέλεσε ο πίνακας του Πικάσο "Γκουέρνικα", όπου η σύγχρονη τέχνη περιγράφει με μοναδικό τρόπο την απανθρωπιά, τη βιαιότητα και την απόγνωση του πολέμου. Το σκηνικό θανάτου με διαμελισμένα ζώα και ανθρώπους, γυναίκες να κλαίνε με νεκρά μωρά στην αγκαλιά και κατεστραμμένα κτίρια σε άσπρο, μαύρο και γκρι φόντο ολοκλήρωσε επιτυχώς το εκπαιδευτικό μας πρόγραμμα δίνοντας μεγαλύτερη ένταση στο θέμα. Η γεμάτη, αντιπολεμικά μηνύματα, εικόνα αποτελεί μια έντονη διαμαρτυρία εναντίον του πολέμου και της καταστροφής που σπέρνει.
Κλείνοντας, θέλω να υπογραμμίσω πως το ταξίδι μας αυτό στο παρελθόν είναι ένα από τα νήματα που συνδέουν το "είναι" με το "γίγνεσθαι" και σηματοδοτούν τη συνείδηση της ιστορικής μας παρουσίας.
Νικόλας Χρυσαφίδης
Γ6
Στα πλαίσια της επίσκεψης μας στο Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδης, η τάξη μας παρακολούθησε ένα αφιέρωμα για την 28η Οκτωβρίου του 1940, με αφορμή την επέτειο της ημέρας αυτής η οποία πλησιάζει. Το θέμα της παρουσίασης ήταν το καθήκον της μνήμης, όταν το παρόν συναντά το παρελθόν. Η εισηγήτριά μας, κυρία Αιμιλία Καραλή, η οποία διδάσκει φιλοσοφία και είναι συγγραφέας, έκανε αυτήν την παρουσίαση πιο ζωντανή, ενδιαφέρουσα κάνοντας ακόμα και συζήτηση μαζί μας.
Η παρουσίαση ήταν καλοφτιαγμένη και προσεγμένη -είχε βίντεο, εικόνα, ήχο- ό,τι ακριβώς χρειάζεται για να την κάνει παραστατική και να αγγίξει τους μαθητές περισσότερο. Ξεκινώντας, είδαμε εικόνες από χώρες οι οποίες ακόμα και σήμερα, πλήττονται από τα δεινά του πολέμου, που μας βοήθησαν να συνειδητοποιήσουμε τι θα πει πόλεμος. Ύστερα φτάσαμε στη περίοδο του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου. Συνεχίζοντας, οι εικόνες άρχισαν να γίνονται σκληρές και ακόμα πιο σκληρές. Οι συνθήκες διαβίωσης ήταν τόσο καταθλιπτικές, η ποιότητα ζωής δεν υπήρχε την εποχή εκείνη του πολέμου. Αυτό δεν ήταν ζωή. Ήταν επιβίωση, μόνο. Είδαμε ανθρώπους τόσο αδύναμους, τόσο σκελετωμένους, τόσο άδειους που σκεφτόμασταν «πώς κρατιούνται ακόμα στην ζωή, πώς είναι δυνατόν να ζουν;». Κοιτάζοντας τους, βλέπαμε ότι υπήρχε μόνο το δέρμα και τα κόκκαλα, σαν να μην υπάρχουν μυς, δεν υπήρχαν μυς «πώς κινούνται αυτοί οι άνθρωποι, ούτε να περπατήσουν δεν μπορούν, πώς αντέχουν στον πόλεμο;». Ο αριθμός των νεκρών ήταν συντριπτικός, τα πτώματα ήταν τόσα πολλά που τα έσπρωχναν και τα μάζευαν με νταλίκες, σχημάτιζαν βουνά. Είδαμε εικόνες αθώων παιδιών δίχως γονείς, ορφανά και γονείς που είχαν χάσει τα παιδιά τους. Δεν αξίζει σε κανέναν άνθρωπο αυτό. Εκείνα τα παιδιά δεν θα επιβίωναν μόνα. Η σκέψη και μόνο ήταν ψυχοπλακωτική. Όταν προσπαθούσες να φέρεις την εικόνα μπροστά σου, και μόνο με την σκέψη, το πόσα πέρναγαν οι άνθρωποι τότε, να μπεις για λίγο στη θέση τους, σου προκαλούσε στενοχώρια. Ο λαός ήθελε να τελειώσει αυτός ο πόλεμος, προσευχόταν να τελειώσει αυτό βάσανο, μαρτύριο που ζούσαν. Για εμάς, είναι αδιανόητο να μπορέσουμε να δούμε τον κόσμο ποτέ από τα μάτια τους, τέτοια βαρβαρότητα, σκληρότητα, πόνος. Αυτή η παράφρων και άρρωστη ιδεολογία των Ναζί προκάλεσε πάρα πολλές απώλειες και πόνο. Τα ολοκαυτώματα, τα στρατόπεδα συγκέντρωσής, οι βόμβες, όλα, υπήρχαν πολύ απάνθρωπες μέθοδοι εξόντωσης ανθρώπων και πολέμου, που θα ήταν αδιανόητες για εμάς. Οι άνθρωποι είχαν έναν μαρτυρικό θάνατο, που κανείς δεν θα έπρεπε να περάσει, ούτε παιδιά, ούτε πολίτες, ούτε στρατιώτες. Αυτό που με άγγιξε πιο πολύ ήταν τα μικρά παιδιά, που ο πόλεμος μάστιζε τα αθώα μυαλά τους, τα οποία δεν έπρεπε να ξέρουν από θάνατο σε τόσο τρυφερή ηλικία. Ο πόλεμος τους έκλεβε όχι μόνο την οικογένεια, αλλά και την ίδια την παιδική τους ηλικία, και την αγνότητα. Η προσπάθεια να σκεφτείς το πώς ένιωθαν εκείνα τα παιδιά και τι σκέφτονταν με αυτά που έβλεπαν, σε συγκινούσε πολύ.
Η παρουσίαση ήταν εξαιρετική, και είμαι ευχαριστημένη που μας προβλήθηκαν αυτές οι εικόνες, γιατί μόνο έτσι καταλαβαίνει κανείς πως ήταν αυτός ο πόλεμος. Μπορεί να μας ταράχτηκε λίγο το μυαλό, αλλά αυτός ήταν και ο σκοπός, να συνειδητοποιήσουμε τι συνέβη. Ευχαριστούμε πολύ την κυρία Καραλή, που μας ετοίμασε και παρουσίασε αυτό το υπέροχο αφιέρωμα. Η επίσκεψη αυτή θα μας μείνει αξέχαστη.
Μαίρη Ζερβού Γ2