Τρίτη 15 Νοεμβρίου 2022

Διδακτική – Εκπαιδευτική επίσκεψη Γ’ γυμνασίου - «Οδοιπορικό στο μαρτυρικό τόπο του Καλαβρυτινού Ολοκαυτώματος»

 

Την Τρίτη 8 Νοεμβρίου 2022, οι μαθητές της Γ’ τάξης του  Γυμνασίου Λουτρακίου, ανταποκρίθηκαν με καθολική συμμετοχή στη Διδακτική- Εκπαιδευτική επίσκεψη, «Οδοιπορικό στο μαρτυρικό τόπο του Καλαβρυτινού Ολοκαυτώματος», με υπεύθυνη καθηγήτρια, την κ. Κούτχια, Φιλόλογο-Ιστορικό, η οποία πραγματοποίησε και την ξενάγηση. Βοηθός του προγράμματος ήταν η κ. Βασιλοπούλου ενώ συνοδοί καθηγητές ήταν η κ. Μυτάκη, η κ. Χαρίτου, ο κ. Στεφανάτος και ο κ. Παππάς. Οι μαθητές αφού διδάχτηκαν το Χρονικό του Καλαβρυτινού Ολοκαυτώματος μέσα στη σχολική τάξη και επεξεργάστηκαν τις ιστορικές μαρτυρίες των διασωθέντων, είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν τους  αυθεντικούς τόπους, όπου έλαβε χώρα η θηριωδία του Καλαβρυτινού Ολοκαυτώματος. Οι μαθητές ακολούθησαν το οδοιπορικό στα μαρτυρικά χωριά των Καλαβρύτων, από το Μέγα Σπήλαιο, μέχρι τα Καλάβρυτα, τον τόπο εκτέλεσης «Λόφο Καππή», ενώ κατέληξαν στο Δημοτικό Σχολείο, όπου στεγάζεται το Μουσείο Μνήμης του Ολοκαυτώματος,  συμμετέχοντας σε μια μοναδική εμπειρία βιωματικής εκπαίδευσης.  

Πρώτη στάση του Οδοιπορικού το Μέγα σπήλαιο:  Οι μαθητές είχαν την ευκαιρία να επισκεφθούν έναν από τους ιερότερους χώρους της Ορθοδοξίας αλλά και από τους ιστορικότερους αφού συγκεντρώνει ιστορία αιώνων, από τη Βυζαντινή περίοδο μέχρι και τη Νεότερη και Σύγχρονη Ελληνική Ιστορία! Η Ιερά Μονή Μεγάλου Σπηλαίου, λαξευμένη σε έναν κατακόρυφο και επιβλητικό βράχο αποτελεί ένα από τα παλαιότερα Μοναστήρια στην Ελλάδα, ίσως και το παλαιότερο και στην κυριολεξία κόβει την ανάσα σε όποιον το αντικρίσει από κοντά.

  Η ανάβαση στο Μοναστήρι ήταν λίγο κουραστική, αλλά τον κόπο του ανηφορικού δρόμου αντάμειψε η μαγευτική θέα του Μοναστηριού, καθώς είναι χτισμένο στο άνοιγμα ενός μεγάλου φυσικού σπηλαίου στον Χελμό, σε υψόμετρο περίπου 900 μέτρων πάνω από τη χαράδρα του Βουραϊκού.

  Οι μαθητές περιηγήθηκαν,  ξεναγήθηκαν από την κ. Κούτχια στους χώρους της Ιεράς Μονής και ενημερώθηκαν για την ίδρυση της Μονής και την εύρεση της Ιεράς Εικόνας από τους ιερομόναχους Συμεών και Θεόδωρο. Επισκέφθηκαν με πολύ σεβασμό και κατάνυξη το Ιερό Σπήλαιο, όπου ανευρέθη η  Ιερά Εικόνα της Παναγίας, έργο του Ευαγγελιστή Λουκά, φτιαγμένη από κερί και μαστίχι, η οποία και  θεωρείται από τις πιο παλιές εικόνες, εικόνα που έχει δει και ευλογήσει η ίδια Παναγία!

   Στον προαύλιο χώρο του μοναστηριού οι μαθητές ξεναγήθηκαν και γνώρισαν τον τόπο του μαρτυρίου των 22 μοναχών  και όλου του προσωπικού της Μονής του Μεγάλου Σπηλαίου, στις 8 Δεκεμβρίου 1943, που αποτέλεσε και την αρχή του Ολοκαυτώματος των Καλαβρύτων.

 

Δεύτερη Στάση του Οδοιπορικού:  Τόπος Θυσίας – Λόφος Καππή

Οι μαθητές μπαίνοντας στα ένδοξα Καλάβρυτα έρχονται αντιμέτωποι με το πιο σκληρό τόπο της θηριωδίας. Τον τόπο εκτέλεσης στο Λόφο Καππή.  Οι μαθητές έχοντας στα χέρια τους Φύλλα εργασίας για το Ολοκαύτωμα, δουλεύουν κατά ομάδες.  Μπαίνοντας στον Τόπο μαρτυρίου, αναζητούν στις μαρμάρινες στήλες τις ηλικίες των εκτελεσθέντων. Με κατευθυνόμενη παρατήρηση  και ανατροφοδότηση, ξεναγούνται παράλληλα στο χώρο.  Η  επιλογή της τοποθεσίας δεν ήταν τυχαία, αφού η αμφιθεατρική διαμόρφωσή του δεν θα επέτρεπε σε κανέναν να γλιτώσει. Άλλωστε από εκεί οι Καλαβρυτινοί ήταν αναγκασμένοι να βλέπουν τις περιουσίες τους , τα σπίτια τους, και ολόκληρη την πόλη να καίγονται.

Οι μαθητές  περιηγούνται στο χώρο και εντοπίζουν τα σύμβολα που μαρτυρούν το Ολοκαύτωμα, το Σταυρό, την τραγική ημερομηνία, τους τάφους. Παρατηρούν ιδιαίτερα το πέτρινο γλυπτό της Πονεμένης  μάνας, μητέρας, κόρης, αδερφής που πιστές στο χρέος απέναντι σε νεκρούς και ζωντανούς, οι μοναδικές αυτές γυναίκες, οι Καλαβρυτινές Μανάδες, με δύναμη περίσσια, με αξιοπρέπεια και μεγαλοσύνη δίδαξαν στα παιδιά τους την αγάπη για τη ζωή και τον άνθρωπο. Τους παρέδωσαν τις αρχές, τις αξίες και  τις παραδόσεις του τόπου, τον γενναίο και αξιοπρεπή τρόπο που ήξεραν να ζουν. Τα χαρίσματα της ψυχής τους που αναδείχθηκαν μέσα από τον πόνο και την απώλεια. Δεν δείλιασαν, δεν δίστασαν, με ήθος και σύνεση, πιστές στο καθήκον, έχτισαν την επόμενη ημέρα και ανέστησαν την Πόλη των Καλαβρύτων από τις στάχτες της. Πάλεψαν, άντεξαν και παρέδωσαν το μέλλον της πόλης. Αυτή είναι η Πονεμένη Καλαβρυτινή μάνα, το σύμβολο της πόλης των Καλαβρύτων!

Οι μαθητές αναζητούν τα μηνύματα που έχουν αποτυπωθεί στο λόφο εκτέλεσης, μηνύματα ειρήνης, μηνύματα που καλλιεργούν την αγάπη και το τέλος των πολέμων.   

Ιδιαίτερα συγκινητική στιγμή ήταν η στιγμή της απαγγελίας του ποιήματος «Καλάβρυτα Η επέτειος του Θυμάμαι», από την κ. Κούτχια, ποίημα βραβευμένο με «Έπαινο Άθλον Ποίησις» στον Πανελλήνιο Διαγωνισμό «Γιάννης Κουτσοχέρας», για την Επέτειο του Ολοκαυτώματος της 13ης Δεκεμβρίου, γραμμένο μέσα στη σχολική τάξη της πόλης της Κορίνθου. 

Τρίτη στάση του Οδοιπορικού :  Δημοτικό Σχολείο- Μουσείο Μνήμης του Ολοκαυτώματος

Οι μαθητές μας επισκεπτόμενοι το Δημοτικό Σχολείο των Καλαβρύτων διαπίστωσαν ότι πρόκειται για ένα διαφορετικό Σχολείο, ένα Σχολείο που στεγάζει τις τελευταίες μαρτυρικές ώρες του Καλαβρυτινού λαού.  Η βιαιότητα, ο  χωρισμός, ο αποχωρισμός, οι τελευταίες ματιές, τα τελευταία λόγια, ο εγκλεισμός,  ο φόβος, η αγωνία, η απόγνωση, ο θάνατος αποτυπώνονται στους τοίχους του.  

Οι μαθητές ξεναγήθηκαν στους χώρους του Μουσείου, δούλεψαν σε ομάδες στα φύλλα εργασίας στις αίθουσες του Μουσείου. Στην πρώτη αίθουσα καταπιάστηκαν  με   αντικείμενα που αφορούν στη καθημερινή ζωή της πόλης και στην σχολική ζωή των παιδιών πριν τον πόλεμο, στη δεύτερη αίθουσα, μπαίνοντας στην πολεμική περίοδο, δούλεψαν με χάρτες και φωτογραφίες, ενώ στην τρίτη και την τέταρτη αίθουσα αναζήτησαν και κατέγραψαν αντικείμενα που μαρτυρούν το Ολοκαύτωμα.  Ολοκληρώνοντας την πέμπτη αίθουσα του Μουσείου,  οι μαθητές εντυπωσιάστηκαν και συγκινήθηκαν από τις φωτογραφίες των εκτελεσθέντων και τα ονοματεπώνυμά τους.  Στην αίθουσα αυτή βρίσκεται και ο τάφος του Ναζισμού με τη ναζιστική σημαία σε κενοτάφιο. Ολοκληρώνοντας την επίσκεψη στο Μουσείο και αναζητώντας συναισθήματα και εντυπώσεις από τους μαθητές  αξίζει να καταθέσουμε τα λόγια μιας μαθήτριας «…..Η περιήγηση στο μουσείο του Ολοκαυτώματος με οδήγησε να σκεφτώ  τη φρίκη του πολέμου, να βρεθώ νοερά σ’ εκείνες τις μαύρες ημέρες και να λυπηθώ για τον άδικο χαμό τόσων ανθρώπων !!! Τα εκθέματα, οι φωτογραφίες , οι αφηγήσεις ήταν συγκλονιστικές . Εύχομαι να μην ξαναζήσει κανείς τέτοιο κακό….».

Η συνέχεια μας επεφύλασσε φαγητό και ξεκούραση στην  πλατεία του χωριού. Εκεί οι μαθητές αντίκρισαν την  εκκλησία με το χαρακτηριστικό σταματημένο ρολόι στην τραγική ώρα ολοκλήρωσης της θηριωδίας. 2.34’

Ο ενθουσιασμός των μαθητών και η ενεργός συμμετοχή τους, άνοιξε το δρόμο για νέες Διδακτικές επισκέψεις, αφού μέσα από αυτές αποδεικνύεται περίτρανα, ότι η διδασκαλία της Ιστορίας  σε  αυθεντικούς χώρους όπου έλαβαν χώρα τα γεγονότα, παρέχουν μια μοναδική βιωματική εμπειρία εκπαίδευσης, λειτουργούν ως εργαλεία Μνήμης, προβληματισμού, διαμόρφωσης  ιστορικής συνείδησης και  ενσυναίσθησης, ενώ καλλιεργούν  γενικότερες πανανθρώπινες αξίες και  μηνύματα ειρήνης, ανθρωπισμού, αγάπης και αλληλεγγύης!

                                                               Σας ευχαριστώ πολύ!

  Κούτχια Νεκταρία Φιλόλογος- Ιστορικός Υπεύθυνη Διδακτικής Επίσκεψης.