Την Τρίτη 27 Φεβρουαρίου και Τετάρτη 28 Φεβρουαρίου 2024 το Γυμνάσιο Λουτρακίου στα πλαίσια του πολιτιστικού εκπαιδευτικού προγράμματος που υλοποιείται στο σχολείο μας με τίτλο «Ιστορία και τέχνη σ΄ένα ταξίδι πολιτισμού και αισθητικής στο ελληνικό φυσικό τοπίο», με συντονίστρια την υποδιευθύντρια κ. Κούτχια Νεκταρία πραγματοποίησε διήμερη διδακτική επίσκεψη στα Ιωάννινα. Αρχηγός της εκδρομής, ο Διευθυντής του σχολείου κ. Νανόπουλος Γεώργιος, με αναπληρώτρια αρχηγό και συνοδό την κ. Κούτχια Νεκταρία, και συνοδούς καθηγητές την κ. Αθανασιάδη Ευφημία και τον κ. Σταύρου Πέτρο.
Πρώτος σταθμός της επίσκεψής μας στα Ιωάννινα, το Μουσείο Ελληνικής Ιστορίας Παύλου Βρέλλη, γνωστό και ως Μουσείο Κέρινων ομοιωμάτων.
Η Ιστορία του Έθνους μας πλασμένη από κερί- Γλυπτική
Οι μαθητές ξεναγήθηκαν από την κ, Κούτχια στο Μουσείο Βρέλλη κάνοντας ένα ταξίδι σε όλη την Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία της Ελλάδας, μέσα από την απαράμιλλη γλυπτική τέχνη του Βρέλλη, από τα Προεπαναστατικά χρόνια, την Ελληνική Επανάσταση, το Μπιζάνι και τους Βαλκανικούς Πολέμους 1912-13, μέχρι το 1940, το Καλπάκι, την Πίνδο και το Ρούπελ. Η επίσκεψη ήταν καθηλωτική. Το Μουσείο μας συνεπήρε στο ταξίδι του χρόνου!
Δεύτερος σταθμός της επίσκεψής μας το Κάστρο Ιωαννίνων- Παλαιά πόλη
Καστροπολιτεία- Το πέρασμα σε μια άλλη εποχή
Η Πολιτιστική ομάδα μας κατά την επίσκεψη στα Ιωάννινα επισκέφθηκε και ξεναγαγήθηκε από την κ. Κούτχια στο κάστρο των Ιωαννίνων και στην παλαιά πόλη. Οι μαθητές έκαναν ένα ταξίδι στο χρόνο από το Βυζάντιο, την Τουρκοκρατία, μέχρι την Νεότερη εποχή, περιδιαβαίνοντας την μακραίωνη Ιστορία της πιο παλαιάς Καστροπολιτείας. Αποτελεί το αρχαιότερο βυζαντινό κάστρο, με αδιάκοπη ιστορία καθώς εξακολουθεί να κατοικείται μέχρι σήμερα. Οι μαθητές ακολούθησαν τα φύλλα εργασίας, και ανακάλυψαν μυστικά και θρύλους του κάστρου. Εδώ ο χρόνος είναι πανταχού παρών οι θρύλοι είναι ακόμα ζωντανοί και παρουσιάζουν την ιστορία τους!
Περάσαμε την μεγάλη πύλη με το οικόσημο του Αλή Πασά, και μεταφερθήκαμε σε μια άλλη εποχή, τότε που το κάστρο αποτελούσε το μεγαλύτερο διοικητικό κέντρο ολόκληρης της περιοχής. Οι μαθητές μας περιηγήθηκαν στο κάστρο των Ιωαννίνων έκαναν επιτόπια έρευνα συμπληρώνοντας φύλλα εργασίας στην ΝΑ Ακρόπολη του Ιτς Καλέ, στο Βυζαντινό Μουσείο, (Σεράι Αλή Πασά), στο Θησαυροφυλάκιο, στο Φετιχιέ Τζαμί και στον τάφο του Αλή Πασά.
Ιδιαίτερα συγκινητική ήταν και η στάση μας στην Κεντρική πύλη του Κάστρου, στο σημείο απαγχονισμού του Νεομάρτυρα Αγίου Γεωργίου εν Ιωαννίνοις που υπέστη μαρτύριο από τους Τούρκους δια απαγχονισμού μετά πολλών βασανιστηρίων.
Τρίτος σταθμός της επίσκεψής μας η Λίμνη- η Νέα Πόλη
Περπατώντας στην Νέα πόλη των Ιωαννίνων, οι μαθητές γνώρισαν την πολυκύμαντη Ιστορία της, αναγνώρισαν τον τεράστιο πολιτιστικό πλούτο και τον ολοζώντανο παλμό της, καθότι αποτελεί μια περίφημη φοιτητούπολη- κέντρο Πολιτισμού και Γραμμάτων. Παράλληλα, οι μαθητές μας θαύμασαν το μαγευτικό τοπίο της λίμνης Παμβώτιδας, που αποτελεί και πλούσιο υδροβιότοπο, φωτογράφισαν τους γλάρους, τις πάπιες και τα άλλα υδρόβια πουλιά, ενώ γνώρισαν και τα τοπικά παραδοσιακά ηπειρώτικα προϊόντα της πόλης των Ιωαννίνων, κάνοντας γαστρονομικές διαδρομές στην πόλη.
Τέταρτος σταθμός της επίσκεψής μας το Νησάκι
Το νησί της Παμβώτιδας αποτελεί ένα καταπράσινο κομμάτι γης, σμαραγδένιο μενταγιόν της λίμνης, που δεν ξεπερνά τα 240 στρέμματα κι όμως καταφέρνει να χωρέσει στα σοκάκια του μια πλούσια ιστορία αιώνων. Το νησί είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τον Αλή Πασά και το θάνατό του, ενώ σήμερα διαθέτει περίπου 100 σπίτια. Οι μόνιμοι κάτοικοι ασχολούνται με την αλιεία και τον τουρισμό.
Το Μουσείο που άλλαξε το νησί- Στο Μουσείο του Αλή Πασά
Μετά το περπάτημα στα γραφικά σοκάκια του νησιού επισκεφτήκαμε το μουσείο του Αλή Πασά, το οποίο βρίσκεται στον φιλόξενο χώρο της Μονής Αγ Παντελεήμονος του 17 ου αιώνα, όπου ο Αλή Πασάς δολοφονήθηκε από τα σουλτανικά στρατεύματα στις 5 Φεβρουαρίου 1822. Οι μαθητές είχαν την ευκαιρία να θαυμάσουν την σπουδαία συλλογή του Φώτη Ραπακούση, συλλέκτη και ιδιοκτήτη του Μουσείου και να έρθουν σε άμεση επαφή με εκπληκτικά έργα τέχνης της Ηπειρώτικης ασημουργίας: όπλα, κοσμήματα, χρηστικά αντικείμενα, κεραμικά από τον 17ο έως τις αρχές του 20ου αιώνα, με τις παραδοσιακές φορεσιές της Ηπείρου, την αναπαράσταση χειμωνιάτικου οντά, καθώς και την αναπαράσταση του πνιγμού της Κυρα-Φροσύνης. Στις προθήκες του μουσείου βρίσκονται, εκτός των άλλων, κάποια μοναδικά εκθέματα, όπως το περίφημο χρυσοποίκιλτο καριοφίλι του Αλή Πασά.
Μοναστική πολιτεία του Νησιού
Απ’ τις σημαντικότερες περιοχές του ελλαδικού χώρου στις οποίες αναπτύχθηκε η μοναστική ζωή είναι το νησί των Ιωαννίνων. Οι επτά μονές της νήσου των Ιωαννίνων καταλαμβάνουν σε σύνολο μοναστηριών την τρίτη θέση στον ελλαδικό χώρο μετά από αυτές του Αγίου Όρους και των Μετεώρων. Χαρακτηριστικό είναι και το όνομα Μοναχόπολις που αποδίδονταν στο Νησί, εξαιτίας των πολλών μοναχών που ζούσαν στην περιοχή.
Οι μαθητές μας με μεγάλη κατάνυξη και θαυμασμό επισκέφτηκαν τη Μονή Φιλανθρωπηνών – Αγίου Νικολάου, που αποτελεί το πρώτο και πιο γνωστό μοναστήρι του 13 ου αιώνα στο Δεσποτάτο της Ηπείρου. Ξεναγήθηκαν και περιηγήθηκαν στο Καθολικό της Μονής, με τον σπάνιο ζωγραφικό διάκοσμο, καθώς και στο Κρυφό Σχολειό που λειτουργούσε κατά τα χρόνια της Τουρκοκρατίας.
Πέμπτος σταθμός
Ιστορίες από ασήμι -Μέσα σε ένα εργαστήρι αργυροχρυσοχοΐας στα Ιωάννινα
Αργυροτεχνία
Τέλος, η ομάδα μας κατά την επίσκεψή της στα Ιωάννινα επισκέφθηκε εργαστήρια αργυροχρυσοχοΐας και γνώρισε τη γιαννιώτικη τέχνη. Οι μαθητές μας γνώρισαν την ασημουργία, μία τέχνη που αυτή τη στιγμή πασχίζει να διασωθεί. Διαπίστωσαν από τα λιγοστά εργαστήρια στα Ιωάννινα, ότι η τέχνη αυτή είναι μοναδική, απαιτεί πειθαρχία μα και διάθεση ώστε να μπορέσει να συνεχίσει να εκφράζει τόσο την καλαισθησία, όσο και τις ηπειρώτικες αξίες και την μοναδική ηπειρώτικη παράδοση. Στα Ιωάννινα, όπου η ζωή συναντά τον μύθο, το ασήμι αποτελεί βασικό χαρακτηριστικό της ντόπιας καλλιτεχνίας, αλλά και συνδετικό στοιχείο του παρόντος με το παρελθόν.
Θα ήθελα να ευχαριστήσω από καρδιάς τον Διευθυντή του Σχολείου που μας τίμησε με την παρουσία του, αλλά και για την πολύτιμη συμβολή και αρωγή του στην πραγματοποίηση της διδακτικής επίσκεψης στα Ιωάννινα. Επιπλέον, θα ήθελα να ευχαριστήσω την κ. Αθανασιάδη Ευφημία και τον κ. Σιδερίδη Αλκιβιάδη για την αμέριστη συνεργασία τους και την επιστημονική συμβολή τους, σε όλη τη διάρκεια του εκπαιδευτικού προγράμματος, τον κ. Σταύρου Πέτρο για τη συνεργασία του, καθώς και τους μαθητές μας, για την ενεργό συμμετοχή τους, την προσήλωση, τη σοβαρότητα και το ήθος που επέδειξαν σε όλη τη διάρκεια της διδακτικής επίσκεψης. Ένα μεγάλο ευχαριστώ στους γονείς των παιδιών μας για την εμπιστοσύνη και την μεγάλη προσφορά τους!
Η εμπειρία που ζήσαμε όλοι, μαθητές και καθηγητές ήταν μοναδική και σίγουρα θα μείνει ζωντανή στη σκέψη μας και βαθιά χαραγμένη στην ψυχή μας, σαν ανάμνηση της όμορφης σχολικής μας ζωής.
Σας ευχαριστώ όλους θερμά!
Κούτχια Νεκταρία
Υποδιευθύντρια-Συντονίστρια του Πολιτιστικού Προγράμματος