Την Τετάρτη 12 Φεβρουαρίου και Πέμπτη 13 Φεβρουαρίου 2025 το Γυμνάσιο
Λουτρακίου στα πλαίσια του πολιτιστικού εκπαιδευτικού προγράμματος που υλοποιείται
στο σχολείο μας, με τίτλο «Ιστορικά και Θρησκευτικά μνημεία Πολιτιστικής Κληρονομιάς
στον Ελλαδικό χώρο», με συντονίστρια την Υποδιευθύντρια κ. Κούτχια Νεκταρία ΠΕ 02
Φιλόλογο, πραγματοποίησε διήμερη διδακτική επίσκεψη στα Ιωάννινα. Την πολιτιστική
ομάδα συνόδευσαν η Αρχηγός της εκδρομής, κ. Κούτχια Νεκταρία, με αναπληρώτρια
αρχηγό και συνοδό την κ. Αθανασιάδη Ευφημία, και ο κ. Μανιφάβας Παναγιώτης.
Βασικός στόχος της ομάδας μας, η μελέτη του ελληνικού πολιτισμού μέσα από τα
ιστορικά μνημεία, ως αριστοτεχνικά δημιουργήματα των ιστορικών τόπων που κοσμούν.
Ιστορία και Αρχαιολογία όλων των ιστορικών περιόδων σε ένα ταξίδι πολιτισμού, σε
ελληνικούς ιστορικούς τόπους παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Μεγαλειώδη
θρησκευτικά μνημεία και βυζαντινή τέχνη σε μια μακραίωνη ιστορία Ορθοδοξίας,
Ελληνισμού, πίστης και παράδοσης. Φυσικά μνημεία με παγκόσμια αναγνώριση που
αναδεικνύουν την ομορφιά του ελληνικού τοπίου και της ελληνικής γης.
Το ταξίδι μας στην Ιστορία της Ελλάδας ξεκινά από τα Ιωάννινα, την πρωτεύουσα της
Ηπείρου! Εκεί που η Ιστορία συναντάει τον μύθο.. και η ελληνική τέχνη αναδεικνύει το
μεγαλείο της Ηπειρώτικης γης και των ανθρώπων της.
Πρώτος σταθμός της επίσκεψής μας στα Ιωάννινα, το Μουσείο Ελληνικής Ιστορίας
Παύλου Βρέλλη, γνωστό και ως Μουσείο Κέρινων ομοιωμάτων
Η Ιστορία του Έθνους μας πλασμένη από κερί- Γλυπτική
Οι μαθητές ξεναγήθηκαν από την κ. Κούτχια στο Μουσείο Κέρινων ομοιωμάτων κάνοντας
ένα ταξίδι σε όλη την Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία της Ελλάδας, μέσα από την
απαράμιλλη γλυπτική τέχνη του Παύλου Βρέλλη. Στον υποβλητικό χώρο του μουσείου
ζωντάνεψαν όλες οι ηρωικές μορφές της πατρίδας μας από τα Προεπαναστατικά χρόνια,
την Ελληνική Επανάσταση, το Μπιζάνι και τους Βαλκανικούς Πολέμους 1912-13, μέχρι το
1940, το Καλπάκι, την Πίνδο και το Ρούπελ. Το Μουσείο φιλοξενεί περίπου 150 κέρινα
ομοιώματα και 36 ιστορικά θέματα εμπνευσμένα από σημαντικά γεγονότα της Ελληνικής
Ιστορίας.
Το Μουσείο μας συνεπήρε σε ένα ταξίδι στο χρόνο! Το Κρυφό Σχολειό, η Σφαγή του Αλή
Πασά, ο Διονύσιος ο Φιλόσοφος, ο Κατσαντώνης, ο Κοσμάς ο Αιτωλός, ο Ρήγας, οι Φιλικοί
αλλά και ο Κολοκοτρώνης, ο Κανάρης, ο Σαμουήλ και οι ήρωες της Νεότερης Ιστορίας,
Χαράλαμπος Κατσιμήτρος στο Καλπάκι, οι γυναίκες της Πίνδου, οι Κρήτες επαναστάτες και
η Κυρά της Ρω, ζωντάνεψαν όλη την Ιστορία του Ελληνισμού, κάνοντας ένα σπουδαίο
μάθημα Ιστορίας, Ελληνισμού και Ορθοδοξίας στους μαθητές μας. Η επίσκεψή μας ήταν
καθηλωτική!
Δεύτερος σταθμός της επίσκεψής μας το Κάστρο Ιωαννίνων- Παλαιά πόλη
Περιδιαβαίνοντας την μακραίωνη Ιστορία της πιο παλιάς Καστροπολιτείας
Η Πολιτιστική ομάδα μας επισκέφτηκε και ξεναγήθηκε από την κ. Κούτχια στο Κάστρο
των Ιωαννίνων και στην παλαιά πόλη. Οι μαθητές έκαναν ένα ταξίδι στο χρόνο από το
Βυζάντιο, την Τουρκοκρατία, μέχρι την Νεότερη εποχή, περιδιαβαίνοντας την μακραίωνη
Ιστορία της πιο παλαιάς Καστροπολιτείας. Το Κάστρο των Ιωαννίνων αποτελεί το
αρχαιότερο βυζαντινό κάστρο αφού χτίστηκε επί Αυτοκράτορα Ιουσινιανού Α’ το 528 μ.Χ,
με αδιάκοπη ιστορία καθώς εξακολουθεί να κατοικείται μέχρι σήμερα. Οι μαθητές
ακολούθησαν τα φύλλα εργασίας, και ανακάλυψαν μυστικά και θρύλους του κάστρου.
Εδώ ο χρόνος είναι πανταχού παρών οι θρύλοι είναι ακόμα ζωντανοί και παρουσιάζουν
την ιστορία τους!
Η σημερινή μορφή του Κάστρου είναι στο μεγαλύτερο μέρος έργο της εποχής της
Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, με ενσωματωμένες παλαιότερες βυζαντινές οικοδομικές
φάσεις. Το κάστρο χωρίζεται σε τέσσερα τμήματα: τον εξωτερικό περίβολο, τη ΒΔ
ακρόπολη, όπου δεσπόζει το Ασλάν Τζαμί, τη ΝΑ ακρόπολη με το περίφημο Ιτς Καλέ και
τέλος, την καθαυτό Καστροπολιτεία, την παλαιά, περίτειχη πόλη των Ιωαννίνων.
Το πέρασμα σε μια άλλη εποχή
Περάσαμε την Κεντρική πύλη και μεταφερθήκαμε σε μια άλλη εποχή, τότε που το
Κάστρο αποτελούσε το μεγαλύτερο διοικητικό κέντρο ολόκληρης της περιοχής.
Ιδιαίτερα συγκινητική ήταν η πρώτη στάση μας στην Κεντρική πύλη του Κάστρου, στο
σημείο απαγχονισμού του Νεομάρτυρα Αγίου Γεωργίου εν Ιωαννίνοις που υπέστη
μαρτύριο από τους Τούρκους δια απαγχονισμού μετά πολλών βασανιστηρίων.
Προσκυνήσαμε ευλαβικά τον άγιο αυτό τόπο του μαρτυρίου, γνωρίσαμε για τη ζωή και το
έργο του Αγίου Γεωργίου καθώς και για τα αναρίθμητα θαύματά του μέχρι και σήμερα. Ο
Άγιος είναι προστάτης της Προεδρικής Φρουράς των Ευζώνων και τιμάται στις 17
Ιανουαρίου, όπου και η μέρα της θανάτωσης του σε ηλικία μόλις 30 ετών.
Περπατώντας στην παλιά πόλη του Κάστρου, στα Βόρεια αντικρίζουμε, τη Συναγωγή, το
Σουφαρί Σεράι (Σχολή Ιππικού του Αλή Πασά), την Τουρκική βιβλιοθήκη και το επιβλητικό
Τζαμί του Ασλάν Πασά, όπου σήμερα φιλοξενεί το Δημοτικό Εθνογραφικό Μουσείο
Ιωαννίνων. Οι μαθητές ακολουθώντας την κάτοψη του Κάστρου περιηγήθηκαν στη
Βορειοανατολική Ακρόπολη και γνώρισαν την ιστορία των εμβληματικών κτηρίων.
Νοτιοανατολική Ακρόπολη του Ιτς Καλέ: Στη συνέχεια οι μαθητές μας ξεναγήθηκαν
από την κ. Κούτχια στη ΝΑ Ακρόπολη του Ιτς Καλέ, κάνοντας επιτόπια έρευνα, ενώ
συμπλήρωσαν φύλλα εργασίας. Οι μαθητές γνώρισαν την Ακρόπολη του Ιτς Καλέ
κάνοντας στάση στο Βυζαντινό Μουσείο, το άλλοτε Σεράι του Αλή πασά. Εκεί γνώρισαν τα
ευρήματα και τα κειμήλια της Παλαιοχριστιανικής εποχής, ήρθαν σε επαφή με τον
πλούσιο εικονογραφικό διάκοσμο των Ναών του Δεσποτάτου της Ηπείρου, αλλά και την
σπουδαία αγιογράφηση των Ναών της Ηπείρου κατά τη Μεταβυζαντινή εποχή, εποχή της
ύστερης Τουρκοκρατίας. Έκαναν επιτόπια έρευνα στο χώρο της Ακρόπολης, γνωρίζοντας
τα κτίσματα, το Θησαυροφυλάκιο, το Φετιχιέ Τζαμί, το εκκλησάκι των Αγίων Αναργύρων,
τους τάφους του Αλή Πασά, αλλά και το καλοδιατηρημένο κτήριο με τις χαρακτηριστικές
καμινάδες που κάποτε στέγαζε τα μαγειρεία και σήμερα αποτελεί ένα πολύ γραφικό καφέ,
αναβιώνοντας τον αέρα μιας άλλης εποχής.
Τρίτος σταθμός
Στα Ιωάννινα, όπου η ζωή συναντά τον μύθο, το ασήμι αποτελεί βασικό
χαρακτηριστικό της ντόπιας καλλιτεχνίας, αλλά και συνδετικό στοιχείο
του παρόντος με το παρελθόν.
Ιστορίες από ασήμι -Μουσείο Αργυροτεχνίας
Τέλος, η ομάδα μας επισκέφτηκε και το Μουσείο Αργυροτεχνίας που βρίσκεται στο
Κάστρο των Ιωαννίνων, και συγκεκριμένα στο δυτικό προμαχώνα της Νοτιοανατολικής
Ακρόπολης (Ιτς Καλέ). Οι μαθητές περιηγήθηκαν στις εντυπωσιακές υπόστυλες
αίθουσες του Μουσείου όπου εκτυλίσσεται η Ιστορία της αργυροχρυσοχοΐας στην
Ήπειρο του 18 ο και 19 ου αιώνα, μιας τοπικής τέχνης με βαθιές ρίζες που φτάνουν έως
και τη Βυζαντινή εποχή. Στην είσοδο του Μουσείου, ο ήχος του σφυριού όπως
δουλεύει για τη φιλοτέχνηση ενός αργυρού αντικειμένου, μας μεταφέρει νοερά στο
εργαστήρι του αργυροτεχνίτη. Με τη βοήθεια ποικίλων εποπτικών μέσων, οι
μαθητές γνώρισαν την αργυροτεχνία, ενώ ανακάλυψαν βασικές παραδοσιακές
τεχνικές μορφοποίησης και διακόσμησης αργυρών αντικειμένων (σφυρηλάτηση,
χύτευση, συρματερή, σαβάτι, ανάγλυφη). Κομψοτεχνήματα με περίτεχνες λεπτομέρειες
από σπουδαίους μάστορες, όπως κοσμήματα, εκκλησιαστικά σκεύη, όπλα, ασημικά του
σπιτιού και προσωπικά είδη είναι μερικά από τα αντικείμενα της συλλογής του Μουσείου.
Σήμερα τα Ιωάννινα εξακολουθούν να διατηρούν τη φήμη μιας πόλης άρρηκτα
συνδεδεμένης με το ασήμι. Οι μαθητές μας είχαν την ευκαιρία να επισκεφτούν και να
γνωρίσουν εργαστήρια σύγχρονων αργυροχρυσοχόων, που συνεχίζουν μια παράδοση
αιώνων.
Τέταρτος σταθμός της επίσκεψής μας η Λίμνη- η Νέα Πόλη
Περπατώντας στη Νέα πόλη των Ιωαννίνων, οι μαθητές γνώρισαν την πολυκύμαντη
Ιστορία της, αναγνώρισαν τον τεράστιο πολιτιστικό πλούτο και τον ολοζώντανο παλμό της,
καθότι αποτελεί μια περίφημη φοιτητούπολη- κέντρο Πολιτισμού και Γραμμάτων.
Παράλληλα, οι μαθητές θαύμασαν το μαγευτικό τοπίο της λίμνης Παμβώτιδας, που
αποτελεί και πλούσιο υδροβιότοπο, φωτογράφισαν τους γλάρους, τις πάπιες και τα άλλα
υδρόβια πουλιά, ενώ γνώρισαν και τα τοπικά παραδοσιακά ηπειρώτικα προϊόντα της
πόλης των Ιωαννίνων, κάνοντας γαστρονομικές διαδρομές στην πόλη.
Θα ήθελα να ευχαριστήσω τους συμμετέχοντες στο πρόγραμμα την κ. Αθανασιάδη
Ευφημία και τον κ. Μανιφάβα Παναγιώτη για την αμέριστη συνεργασία τους, καθ’ όλη
τη διάρκεια του εκπαιδευτικού προγράμματος, καθώς και τους μαθητές μας, για την
ενεργό συμμετοχή τους, την προσήλωση, τη σοβαρότητα και το ήθος που επέδειξαν σε
όλη τη διάρκεια της διδακτικής επίσκεψης. Ένα μεγάλο ευχαριστώ στους γονείς των
παιδιών μας για την εμπιστοσύνη και την προσφορά τους!
Η εμπειρία που ζήσαμε όλοι, μαθητές και καθηγητές ήταν μοναδική και σίγουρα θα
μείνει ζωντανή στη σκέψη μας και βαθιά χαραγμένη στην ψυχή μας, σαν ανάμνηση
της όμορφης σχολικής μας ζωής.
Σας ευχαριστώ όλους θερμά!
Κούτχια Νεκταρία Υποδιευθύντρια-Συντονίστρια του Προγράμματος